Daha onceki yazılarımda da yazmış oldugum üzere, Türk vatandaşları Şili'de 3 aya kadar vizesiz kalabilmekte. Bu yazıda buraya gelip yerleşmek isteyen kişilerin nasıl yasal yollarla kalabileciğini yazacağım.
Şili'de yasal olarak kalmak için, yabancılar şubesinden gerekli bilgiyi alabilirsiniz, fakat resmi dairelerde İngilizce bilen az olduğu için gelmeden önce belirli bir seviyede İspanyolca bilmenizde yarar var. Sayfanın adresi http://www.extranjeria.gob.cl/
Şili'de 3 çeşit ana vize dalı ve bunların alt kolları bulunmakta, bu vize çeşitleri ve almak için neler gerektiğine bakalım. Önemli bir ayrıntı, vizelere başvuru yaparken mutlaka yasal süre içersinde olmalı, 3 aydan fazla kalıp vize uzatma yada giriş-çıkış yapılmadıysa vize başvurusundan önce ceza ödemek zorundasınız.
1- Sujeto Contrato : Şili'ye geldiniz, yatırım yapacak maddi imkanınız yok yada Şili'li biriyle evli degilseniz, okumak için gelmediyseniz ve bir firmada çalışacaksanız ilk alacağınız vize bu. Vizeye başvurmak için gerekli evraklar : Noterde iş veren ve işçinin imzaladığı kontrat, pasaportun resimli bölümünün fotokopisi,vize basvuru formu ve 2 adet resim. Bu belgeleri yabancılar şubesine posta yoluyla ulaştırıyorsunuz ve beklemeye başlıyorsunuz. Yaklaşık 30-45 gün içersinde elinize başvurunuzun kabul edldiği ve 3-4 ay sürecek olduğunu belirten bir evrak gönderiliyor, bu evrak 3 ay sınırını açmış olsanızda rahatça gezip tozmanıza yarar. İkinci defa size bir kağıt gönderilcek, yeni başlayan olduğunuz için sizden o tarihe kadar olan maaş bordrosu, iş sigortası ve sağlık sigortası dökümleriniz ve bankaya yatırdığınız vize makbuzunu istenilcek. Bunları elden teslim ediyorsunuz ve pasaporta 1 yıllık işçi vizeniz yapıştırılıyor. Yalnız bu vizeyi aldıktan sonra aynı firmada işe devam etmeniz gerekiyor, sujeto contrato varken iş değiştirirseniz, tekrar dön başa olur.
|
Sujeto Contrato |
Vizeniz pasaporta yapıştırıldıktan sonra PDI ( Policía de Investigaciones De Chile )ye gidip vizenizi kayıt ettriyorsunuz, burda alacağınız evrakla nüfus müdürlüğüne gidip Şili nüfus cüzdanı işlemleriniz hallediyorsunuz. İki hafta içinde nüfus cüzdanınız ve Şili kimlik numaranızı almış oluyorsunuz. Bu vize bir yıl için geçerli, aynı firmada çalışıyorsanız, vizenizin bitmesine 3 ay kala tekrar vize için başvuru yapmak zorundasınız. İkinci sene sonunda Permancencia Definitivo vizesine başvuracaksınız.
|
Şili Kimliği |
|
|
|
|
2- Vize Temporario : Bir çok alt dalı olan bir vize çeşidi. Şili vatandaşı ile evlilik, Şili vatandaşından çocuk sahibi, Permanencia Definito vizesi olan yabancıyla evlilik, Permanencia Defitivo vize hakkını kaybeden ( bunu permanecia bölümünde yazıcam ), dini bir gruba bağlı çalışma, başka ülkede emekli olup Şili'de yaşamak isteyenler, Şili'de şirket kurup yatırım yapmak isteyenler bu vizeye başvurmak zorunda. Bu vizede 1 senelik veriliyor ve bitiminde permanencia definitivoya başvuruyorsunuz.
Evlilik Yoluyla : Şili vatandaşı ile yapılan evlilik sonucu direk bu vizeye başvurabilirsiniz. Sujeto Contrato vizesi olan biri, vizenin ilk yılında evlenirse ikinci sujeto contrato yerine bu vizeye başvurur, Bu vizeye başvurmak için evlilik cüzdanı fotokopisi, evlenilen kişinin doğum kağıdı ( certificado nacimiento ) ve nüfus müdürlüğünden alınan evlilik kaydının orjinali ( certificado de matrimonio ) pasaportun fotokopisi, resim ve henüz bir işiniz yoksa iş bulana kadar evlendiğiniz kişinin yada ailesinden birinin size bakabileceğini belirten noter yazısı ( burası biraz teferruatlı çünkü evlenilen kişinin maaş bordrosu, sigorta dökümü falan isteniyor, Şili kimliği almadan bankada hesap bile açamadığınız için ve Şili'ye girişte elinizdeki parayı deklare etmediyseniz tek yol olarak western union'dan adınıza gelen para dekontuda olabilir) Bu vizede de başvuru posta yoluyla oluyor ve sujeto contrato da süreç ve işlemler gerçekleştiriliyor.
Şirket Kurma Yoluyla : İlerki yazılarda nasıl Şirket kurulur detaylı olarak anlatacağım. Bu vizeyi Şirket üstünden almak için, şirketin resmi gazetede çıkan yazısı, başvuru yapılcak tarihe kadar ödenen vergiler ( henuz vergi odenmediyse sizi çağırdıkları zaman elden götürebilirsiniz ), şirketi kurarken getirilen kapitalin belgesi, şirketin kira sözleşmesi vs...
Diğer seçenekler aşağı yukarı aynı olmaktadır, benim başvuru yaptığım yolları size tarif ettim.
3- Permanencia Definitivo : 1 yıllık sujeto contrato sonrası,1 yıllık temporario sonrası başvurulan vize. Şili vatandaşı olmak istemezseniz ömür boyu Şili'de kalmanızı sağlayan vize. Ayrıca size bankalardan kredi çekme, çek hesabı açmaya yarar. Şili vatandaşlığına başvurmak için mutlaka permanencia definitivo vizesine sahip olmak gerekiyor. Başvuru şartları ve prosedürü yukarıda yazmış olduğum vizelerdeki gibidir, sadece bu vizede 6 ay öncesinden başvuru yapılması tavsiye edilir.