Şili Antuco Faciasi

Şili Ordusu'nun tarihinde ikinci sırada yer alan bir faciayı yazacağım. Bu akşam televizyonda yayınlanan bu facia beni oldukça etkiledi ve bu yazıyı yazmaya karar verdim.

Facianın gerçekleştiği yer, Antuco Volkanik Dağı ve La Laja gölü arasında kalıyor. Antuco Dağı, Bio Bio idari bölgesindeki Los Angeles şehrinin 90 km. batısında kalıyor.

Antuco Dağı ve La Laja Gölü uydu fotoğrafı

2005 yılının Nisan ayı başlarında yaklaşık 300 genç askerlik hizmetini yapmak için, Los Angeles'te bulunan 17. Regimen Reforzado'ya katılırlar. Bu gençlerin çoğunluğu gönüllü olarak yazılmışlardır. (Şili'de askerlik hizmeti zorunlu değil, fakat koşulları değişik onuda başka bir yazıda anlatırım)

Regimiento Reforzado n.º 17 "Los Ángeles

Bir aylık eğitimin ardından bu askerler, Antuco Dağı eteklerindeki askeri kampa gönderilirler. Faciadan kurtulan askerler, bu bölgeye gitmek için kamyonlara neşe içinde bindiklerini, çünkü hayatlarında ilk defa bir askeri kampta bulunacakları için gurur duyduklarını belirtmişlerdir. İlk günler neşe içinde geçer, bazı askerler hayatlarında ilk defa kar görüyorlardır ve bunu oyun olarak görüyorlardır. Atış talimleri, hayatta kalma dersleri, akşamları ateş etrafında yapılan eğlenceli konuşmalar, her şey normal görünmekteydi. 

15 Mayıs sabahı kar yağışı artmaya başladı. Santiago' da bulunan meteoroloji kurumu yaklaşan günlerde kar yağışının artacağı bilgisini ve buna göre önlem alınmasını bildirir. O sırada kamp komutanı askerlere beklenmedik hava koşullarının yaklaştığı ve kampın biteceği haberini verir. Fakat aniden bastıran kar yağışından dolayı askeri kamyonlar kar batağına saplanmışlardır. Askerlerde artık kampın bitmesini bir an önce kışlaya dönüp hafta sonunu aileleri ile geçirmek istediklerini dile getirirler. Kamp yaptıkları dağ ilk günlerdeki eğlenceli değildir ve şartlar değişmektedir. 

17 Mayıs sabahı kamp komutanı olan Binbaşı Patricio Cereceda, La Cortina'ya doğru başlayacak olan 24 km olan ölüm yürüyüşü emrini verir. Binbaşının sorumsuz davrandığı düşünülüyordu,normal şartlarda en fazla 7 kg luk teçhizatla en fazla 85 dakika yürüyüş yapılabileceği ön görülmekteydi. 200 kişilik grup, sabaha karşı 2 gibi yürüyüşe başladı. Bu grup zor şartlar altında ve kayıp vermeden La Cortina bölgesine ulaştı.

Los Barros'tan La Cortina'ya yapılan yürüyüş

18 Mayıs sabahı Binbaşı Cereceda, önce havan bölüğünü, üç saat sonrada dağcı bölüğünün yürüyüşe başlayacağını bildirdi. Bazı subay ve astsubaylar 50 cm karda böyle bir yürüyüşün gerçekleşmesinin zor olacağını bildirdiler, fakat emir verilmişti ve yerine getirilmesi gerekiyordu. Askerlere o sabah yol için sıcak kahve ve bir parça ekmek verildi ve sabah 4 te yürüyüşe hazır olmaları emredildi. Subay ve astsubayların mevsim şartlarına uygun ekipmanı olduğu ve fakat askerlerin böyle bir ekipmanı olmadığı olaydan sonra ortaya çıktı. -10 derece hava sıcaklığı, kardan dolayı izi belli olmayan yol ve geçilmesi gereken bir nehir, oldukça zor şartlar. Nehirden geçen askerlerin çoğunun verdiği ifadeye göre suyun yüksekliği bel hizasında olduğu idi. Öncü grubun ayaklarında kar takımı bulunuyordu ( raket gibi olan şey) arkadaki grup onların açtığı izi takip ediyordu. 

Los Borros'ta bulunan Binbaşı Cereceda'ya nehirden askerlerin ıslanarak geçtiği bilgisi gelmedi, Cereceda dağcı bölüğüne iyi şanslar dileyerek yürüyüş emrini verdi. İlk grup olan Havan bölüğünün artık dayanacak gücü kalmamıştı, askerler sırt çantalarını ve silahlarını bırakıp yürümeye başladılar. Astsubaylar tilki deliği kazma emrini verdi, arkadan gelen dağcı bölüğünü destek olarak beklemeye karar aldılar. Ağır kış şartlarına uygun olmayan ve ıslanmış olan kamuflajlardan dolayı askerlerde donma belirtileri başladı ve havan bölüğünde ilk ölümler baş göstermeye başladı. Öğlen saatlerinde kar fırtınası başladı ve şartlar daha da ağırlaşmaya başladı. 

Dağcı bölüğü artık havan bölüğüne yaklaşmış bulunuyordu ve yavaş yavaş donarak ölen askerleri görmeye başladılar. İlk tilki deliğinde beş asker ölü bulundu. Her tarafta sırt çantaları, silahlar ve kasklar yerlerde görünüyordu. Donmak üzere olan askerlere ilk müdaheleler yapıldı, dağcı bölüğünün elinde olan kuru çorap ve botlar bu askerlere verildi. 

Donarak ölen askerler

Yaklaşık 20 km lik yürüyüşün ardan La Luna vadisinde 20 asker donarak öldü. Faciadan kurtulan askerlerin anlattığına göre, yanından yürüyen arkadaşı donarak yere düşüyor, yüzüne bir kaç tokat atıp tepki vermiyorsa yoluna devam ettikleri şeklindeydi. 

Facianın bilançosu 45 askerin ölümüyle sonuşlandı. Arama kurtarma çalışmaları 6 haziranda son askerin bulunmasıyle bitirildi. Askerlerin çoğu sırt üstü düşmüş şekilde bulundular. Yapılan otopsilerde ölüm sebebi 2-3 saat içinde donarak öldükleri olarak belirtildi. Askerlerin bedenlerin bulunduğu yerlerde anıtları bulunmakta olayın geçtiği yerde ise 45 asker için anıt dikilmiş. 

Ölen 45 asker için yapılan anıt

Ölen bir asker için yapılan anıt

Facia sonrası yaşananlar : Binbaşı Cereceda 5 yıl hapis cezası aldı, 3 yıl 8 ay sonra serbest bırakıldı. Roberto Mercado 3 yıl, Yüzbaşı Carlos Olivares ve Claudio Gutiérrez 800 gün, Luis Pineda 541 gün ceza aldı. Faciadan 7 yıl sonra Şili Devleti, faciadan kurtulan 27 askerin her birine 10 milyon peso ödedi.