Bloğumu açtıktan sonra bir çok kişiden mail aldım, çoğunluğunun ortak isteği Türkiye'den ayrılıp ve yeni bir hayat kurmak. Gelen maillerden sonra bu yazıyı yayınlamak için karar aldım. Umarım size yardımcı olur, amacım kimsenin hayallerini karartmak değil,sadece karar almanınz da yardımcı olmak.
Türkiye'de ki siyasal kaostan bunaldınız, yıllardır süren monoton hayatınızı değiştirmek istiyorsunuz ve yurt dışında yaşamak istiyorsunuz, aklınıza Güney Amerika ülkeleri geliyor ama bu kıta öyle resimlerde, televizyonlarda gördüğünüz gibi değil. Güney Amerika'yı düşünürken kararınızı iyice bir gözden geçirin.
En çok gelen sorulardan bir tanesi, ispanyolca bilmiyorum ama çok iyi İngilizcem var yararı olur mu? Olmaz kardeşim, hadi diyelim uluslarası bir şirkette iş buldun, İspanyolca bilmeden nasıl ev tutacaksın, nasıl alış veris yapacaksın? Şili için örnek verdiğimizde, İngilizce bilen insan çok az. Benim ilk geldiğimde kara yolu sınır kapısında İngilizce bilen görevli yoktu. İspanyolca bilmeden geldiğinizde ki duruma iyi bir örnek :
Ben Türkiye'de kursa gittim, az İspanyolca konuşuyorum yeterli olur mu? Gene olmaz kardeşim, çünkü kulak dolgunluğun yok ve adamların konuşması sana çok hızlı gelecek. Çok iyi İngilizce bilip, İspanyolca bilmiyorsan, üç aylık, bir senelik kurslarla burada yaşamayı düşünme, Amerika yada İngiltere düşün.
Diğer bir soru, Türkiye'de mühendisim, doktorum Şili'de iş bulma şansım nedir? İspanyolca yoksa sıfır, zaten aldiğin eğitim için diploma denkliği için uğraşman gerekecek yani gene İspanyolca. Türkiye'de İngilizce Öğretmenliği mezunu arkadaş geldi, denklik işlemleri, iş bulma sürecinden bunaldı geri gitti. Evet bazı arkadaşlar var Oracle'da Microsoft Şili'de çalışan ama onların hikayesi nasıldır ben bilmiyorum.
Son iki senedir, Şili diğer ülkelerden çok göç aldı. Haitili'ler başta olmak üzere Kolombiya, Peru ve son zamanlarda Venezüella. Peki bu insanlar ne iş yapar ve nasıl yaşarlar? Benim yanımda 2 kolombiya'lı çalışıyor. Bir tanesi benzin istasyonunda diğeri tamircide çalışıyormuş Kolombiya'da. Yani kaybedecek bir şeyleri olmayan insanlar. Bizim yanımızda depoculuk yapıyorlar, her gün en az 200-250 balya kaldırıp indiriyorlar, her biri 40 kg. Aldıkları maaş 1600 Tl civarı. Hafta sonu bu adamlar baska yerlerde hamallik yapmaya gidiyolar, aldıkları para kamyon başına 80 Tl.
Hic bir yerde çalışmayıp sağda solda kamyon indirenler var, gücüne göre günde 2-3 kamyon indiren adamlar gördüm. Ama bu işler sigortasız, kontratsız yani geleceği yok.
Haitili'ler inşaat işinde çalışıyor aldıkları maaş 2700 Tl civarı. Yani yabancıların yaptığı işler : hamallık, inşaat işçiliği, terminalde otobüs yıkama, temizlikçilik, seyyar satıcılık, maden işçiliği vs... Bende yaparım bu işleri dersen iş var Şili'de.
Peki sen bu insanlar gibi yaşayabilirmisin? Santiago'da eski evleri olanlar artık evi kiraya vereceğine, odaları kiraliyor. Oda da bir yatak, bir 37 ekran tv bir de elbise dolabı var, eşyalı oda olarak kirası 880 Tl, oda da kaç kişi kalacaksınız size kalmış. Banyo ve mutfak ortak, elektrik su parası kira içinde. İşte bu Kolombiyali'lar, Haitili'ler bu odada 5-6 kişi kalıyorlar. Çünkü adam zaten Haiti'de günde 2 dolara çalışıyormuş, memleketinde 6 çoçuğu varmış.
Türkiye'de uluslarası şirkette çalışıyorsundur, şirket seni buradaki ofisine yolluyordur o ayrı. Ayrıca geldin büyük bir şirkette işe başvurayım diyebilirsin, artık çoğu şirket yabancılar için iş izni yada sürekli oturum izni olan yabancıların başvurmasını istiyor. Venezüella'da avukat iken, ülkesinden kaçıp bakkal da çalışan insanlar var yani bu ülkede.
Benim birikmiş param var diyenlere, dediğin odalar da kalamam ben ev tutarım dersen. Stüdyo tip daireler 1200 Tl den başlıyor, kefilin olmadığı için 3-4 aylık peşin ve 1 aylık garanti vermen gerekecek. Aylık apartman aidatı 275 Tl, elektrik, su, gaz, internet hepsi 385 Tl civarı tutar. Bunun dışında içkim var sigaram var, barlara diskolara giderim, sinemadan eksik kalmam de dersen aylık masrafın daha da yükselecek. Yazdıklarım tek kişi için, aile olarak geleceklerin masrafı, çocukların okulu falan. Bu sitede İstanbul ve Santiago'nun karşılastırmasını yaptırdım, sonuca bir göz atın bence:
Benim param var iş yapıcam diyen arkadaşlara lafım yok, zaten ticaret ile uğraştığı için kaybetme riskini göze alan arkadaşlar.
Birde kız arkadaş buldum gelicem diyen arkadaşlar var. Şili'de kız işin varsa, iş bulabilme imkanın varsa sana bakar, 5-6 ay işsiz gezeyim para da harcamayım diye gelmeyin. Bu şekilde arkadaşından ayrılıp, rahatsız edildiği için polise şikayet edenlerde var.
Burda şirketi olan Türkler mevcut ama hepsi memleketinden akrabasını getiriyor, yani öyle Türkiye'den adam gelmiş işe alırım diyen yok. Bu ihtimalide düşünmeyin. Önceden Türkiye'den gelen hayal kırıklığına uğramış kişilere el birliği ile bilet alma falan oluyordu, artık yok. Zaten Türkiye'den geldim kız arkadaşım var, iş arıyorum diyen tiplerden hemen uzaklaşıyoruz.
Onun için arkadaşlar Şili öyle gidip bir bakayım denilcek yer değil. Biriktirdiğiniz paraya ve zamana yazık olur. Ama dediğim gibi hayat bu, belki de çok daha iyi bir hayat kurabilirsiniz, amacım hayallerinizi bitirmek değil, yardımcı olmak.
